Miyom embolizasyonu nedir?
Miyom embolizasyonu, uterin fibroidleri küçültmek için uygulanan bir işlemdir. Miyomlar rahim kas dokusundan gelişen kanserli olmayan kütlelerdir. Miyom embolizasyonu büyük bir ameliyat olmadığından daha hızlı iyileşebilirsiniz. Ayrıca hastanede kalmanız genellikle bir günden fazla gerekmez.
Miyom embolizasyonu fibroidlerin kan akışını engelleyerek onları küçültür. Sağlık hizmeti sağlayıcısı, miyomları besleyen arterlere çok küçük parçacıklar (yaklaşık kum taneleri büyüklüğünde) enjekte eder. Parçacıklar damar duvarına yapışır. Bu durum, kan akışını engelleyen bir pıhtı oluşmasına neden olur. Kan akımı kesildiğinde miyomlar küçülür. Belirtileriniz genellikle hafifler veya zamanla kaybolur.
Miyom embolizasyonu için çeşitli partikül türleri kullanılır. Bu maddeler sağlık hizmeti sağlayıcıları tarafından uzun yıllardır güvenle kullanılmaktadır.
İşlem, girişimsel radyolog adı verilen bir sağlık hizmeti sağlayıcısı tarafından yapılır. Girişimsel radyolog, ameliyatsız tedavi etme konusunda uzmanlaşmıştır. Cerrahi yerine, küçük aletler ve görüntüleme cihazları(Ultrason, skopi, bilgisayarlı tomografi, MR ve anjio) kullanırlar. Bunlar aletler işlemden önce, işlem sırasında veya işlemden sonra kullanılabilir.
Neden miyom embolizasyonuna ihtiyacım olabilir?
Miyom embolizasyonu yaptırmanın ana nedeni ağrıya, çok fazla vajinal kanamaya veya diğer sorunlara neden olan miyomları tedavi etmektir. Neredeyse tüm miyomlar iyi huyludur. Kanserli bir miyom olması nadirdir.
Tüm miyomlar teşhis edilmez, çünkü çok küçüktürler. Miyomlar bezelye büyüklüğünden greyfurt büyüklüğüne kadar değişebilir.
Sağlık uzmanınız, aşağıdaki şikayetlerin biri yada birkaçı beraber olduysa ve miyomlarınız varsa embolizasyon işlemi önerebilir:
- Rahim kanamasından kaynaklanan düşük kan sayımı (anemi)
- Karnınızda dolgunluk veya ağrı
- Büyümüş bir rahim
- Normalden daha büyük göbek
- Kısırlık(infertilite)
- Sık sık idrara çıkma ihtiyacı hissetmenize neden olan mesane basıncı
- Bağırsak üzerinde kabızlık ve şişkinliğe neden olan baskı
- Cinsel ilişki sırasında ağrı
- Sırtınızda veya bacaklarınızda, miyomların sinirlere baskı yapmasından kaynaklanabilecek ağrı
Sağlık uzmanınızın miyom embolizasyonu önermek için başka nedenleri olabilir.
Miyom embolizasyonunun riskleri nelerdir?
Her tıbbı işlemin komplikasyonları olabilir. Bu işlemin olası komplikasyonları:
- Anormal kanama (hemoraji)
- Rahim yaralanması
- Rahim veya kasıktaki ponksiyon bölgesinin enfeksiyonu
- Kasıktaki ponksiyon bölgesinde deri altında kan toplanması (hematom)
- Kullanılan arterde veya yakındaki yapılarda yaralanma
- Kan pıhtıları
- Kısırlık veya gelecekteki bir hamilelikle ilgili sorunlar
- Adet dönemlerinin kaybı (amenore)
- Erken menopoz
- Kontrasta veya verilebilecek diğer ilaçlara karşı alerjik reaksiyon
Bazı kadınlarda postembolizasyon sendromu görülür. Semptomlar şunları içerir:
- Pelvik ağrı ve kramp
- Vajinal akıntı
- Mide bulantısı ve kusma
- Düşük dereceli ateş
- Yorgunluk ve rahatsızlık
Postembolizasyon sendromu belirtileri 2 ila 7 gün sürebilir. Ağrı kesici ilaçlar ve antienflamatuvar ilaçlarla tedavi edilir. Mide bulantısını önleyecek ilaçlar da kullanılabilir.
Bazı kadınlar işlemden sonra menopoza girecektir. Bu durum özellikle 45 yaşından büyük kadınlar için geçerlidir.
Miyom embolizasyonu sırasında uterus alınmaz. Yani hala bir bebeğiniz olabilir. Size özgü başka riskleriniz de olabilir. İşlemden önce tüm endişelerinizi sağlık uzmanınızla görüşün.
Miyom embolizasyonuna nasıl hazırlanabilirim?
Sağlık uzmanınız size işlemi açıklayacaktır. İşlem hakkında sorularınız varsa onlara sorun.
İşlemin yapılmasına izin veren bir onam formu imzalamanız istenecektir. Formu dikkatlice okuyun ve açık olmayan bir şey varsa sorular sorun.
Sağlığınızın iyi olduğundan emin olmak için işlemden önce fiziksel bir muayeneye ihtiyacınız olabilir. Ayrıca kan testleri veya başka testler de gerekebilir.
Testten önce bir şey yememeniz veya içmemeniz için size verilen talimatlara uyun.
Hamileyseniz veya hamile olabileceğinizi düşünüyorsanız doktorunuza söyleyin.
Kontrast madde veya iyota karşı alerjiniz varsa doktorunuza söyleyin.Herhangi bir ilaca, latekse, banda veya lokal ve genel anesteziye karşı hassasiyetiniz veya alerjiniz varsa doktorunuza söyleyin.
Doktorunuza aldığınız tüm ilaçları söyleyin. Buna reçeteler, reçetesiz satılan ilaçlar ve bitkisel takviyeler dahildir.
Kanama bozukluğunuz olup olmadığını sağlık uzmanınıza söyleyin. Ayrıca kan inceltici ilaç (antikoagülan), aspirin veya kanın pıhtılaşmasını etkileyen diğer ilaçları alıyorsanız sağlık uzmanınıza söyleyin. Testten önce bu ilaçları bırakmanız gerekebilir.
Size rahatlamanıza yardımcı olacak bir ilaç ve kasık bölgesine lokal bir ağrı kesici verilecektir.
İşlemden sonra bir veya iki gün boyunca evde size yardımcı olacak birini ayarlamalısınız.
Hazırlanmak için sağlık uzmanınızın size verdiği diğer talimatları izleyin.
Miyom embolizasyonu sırasında ne olur?
Ayakta tedavi olarak miyom embolizasyonu yaptırabilirsiniz veya bir gece hastanede kalmanız gerekebilir. İşlemin yapılma şekli durumunuza ve sağlık uzmanınızın uygulamalarına bağlı olarak değişebilir.
Genel olarak, miyom embolizasyonu şu süreci izler:
- İşleme engel olabilecek takı veya diğer nesneleri çıkarmanız istenecektir.
- Giysilerinizi çıkarmanız istenecektir. Size giymeniz için bir önlük verilecektir.
- Kolunuzda veya elinizde bir IV (intravenöz) damar yolu açılacaktır.
- İşlemden önce size antibiyotik ilaç verilebilir.
- İşlem masasına sırt üstü uzanacaksınız.
- Sağlık görevlisi idrarı boşaltmak için mesanenize uzun, ince bir tüp (kateter) yerleştirecektir.
- Sağlık personeli işlem sırasında kalp atış hızınızı, kan basıncınızı, nefes alıp vermenizi ve kandaki oksijen düzeyini izleyecektir.
- Sağlık personeli kasık bölgesini antiseptik bir solüsyonla temizleyecektir.
- Kasık bölgenize küçük bir tüp (kılıf) yerleştireceklerdir. Bu, kılıf tıkanacak (embolize edilecek) arterlere ulaşmak için bir kılavuz olarak kullanılacaktır.
- Sağlık görevlisi kateterin içine kontrast madde enjekte edecektir. Kontrast madde, sağlayıcının tıkanacak arteri bulmasına yardımcı olacaktır. Her bir miyomu besleyen kan damarlarını bulmaya yardımcı olmak için X-ışınları kullanacaktır.
- Kasıklara (femoral arter) küçük bir kateter yerleştirecek ve tıkanması gereken arterlere doğru hareket ettirilecektir. Kan damarlarına çok küçük parçacıklar enjekte edilecektir.
- Sağlayıcı, arterlerin tıkandığından emin olmak için daha fazla X-ışını görüntüsü alacaktır.
- Bazı sağlayıcılar, gerekirse hem sol hem de sağ uterin arterleri tedavi etmek için 1 kasık bölgesi kullanacaktır. Diğer sağlayıcılar 2 kasık bölgesi kullanabilir.
- Embolizasyon yapıldıktan sonra kılıf ve kateter çıkarılacaktır.
Miyom embolizasyonundan sonra ne olur?
Hastanede
Sağlık personeli kanamayı durdurmak için kasıktaki yerleştirme bölgesine baskı uygulayacaktır. Bu genellikle yaklaşık 20 dakika sürer.
Daha sonra kontrol odasına götürüleceksiniz. Personel kan basıncınızı, nabzınızı ve nefes alıp vermenizi izleyecektir. Birkaç saat boyunca düz yatmanız gerekecektir. İyileşme süreciniz, rahatlamanıza yardımcı olmak için kullanılan ilacın türüne bağlı olarak değişecektir. Hayati belirtileriniz stabil hale geldiğinde ve uyanık olduğunuzda, hastane odanıza götürülecek ve bir gün sonra evinize gönderileceksiniz.
İşlemden sonra karnınıza kramp girebilir. Bir hemşire tarafından veya serum hattınıza bağlı bir cihaz aracılığıyla ağrı kesici ilaç alabilirsiniz.
Birkaç gün boyunca vajinanızdan az veya orta miktarda sıvı boşalabilir. Hemşire ne kadar drenajınız olduğunu görmek için hijyenik pedleri kontrol edecektir.
Dinlendikten ve kasık ponksiyon bölgeniz kapandıktan sonra yataktan kalkmanız teşvik edilecektir. Ayrıca hemşirenizin söylediği şekilde öksürme ve derin nefes alma egzersizleri yapmalısınız.
İşlemden birkaç saat sonra içmeniz için size sıvı verilebilir. Diyetiniz, siz yiyebildikçe kademeli olarak daha katı gıdalara dönüştürülebilir.
Evde
Eve döndüğünüzde kasık kesisini temiz ve kuru tutmak önemlidir. Sağlık uzmanınız size özel banyo talimatları verecektir. Yapışkan bantlar kullanılıyorsa, kuru tutulmalıdır. Genellikle 48 saat sonra açabilirsiniz.
Kesi yerinde ve karın ve pelvik kaslarınızda ağrı olabilir. Bu özellikle uzun süre ayakta kaldıktan sonra geçerlidir. Sağlık uzmanınızın önerdiği şekilde ağrı için bir ağrı kesici alın. Aspirin veya diğer bazı ağrı kesici ilaçlar kanama olasılığını artırabilir. Sadece önerilen ilaçları aldığınızdan emin olun.
Sağlık uzmanınız muhtemelen yürüme ve sınırlı hareket önerecektir. Muhtemelen yorucu aktivitelerden kaçınmanız gerekecektir. Doktorunuz size ne zaman işe dönebileceğinizi ve normal aktivitelerinize devam edebileceğinizi söyleyecektir.
Diyetinize lif ve bol miktarda sıvı eklediğinizden emin olun. Bu, kabız olmanızı önlemeye yardımcı olacaktır. Bağırsak hareketi yapmak için zorlanmak sorunlara neden olabilir. Doktorunuz hafif bir müshil önerebilir.
Sağlık uzmanınız yapabileceğinizi söyleyene kadar duş veya tampon kullanmamalı ya da cinsel ilişkiye girmemelisiniz. Ayrıca, sağlık uzmanınız uygun olduğunu söyleyene kadar işe geri dönmeyin.
Bunlardan herhangi biri meydana gelirse sağlık uzmanınıza bildirin:
- Ateş veya titreme
- Kızarıklık, şişme veya kanama ya da kesi yerinden başka sıvı akması
- Kesi yeri çevresinde artan ağrı
- Karın ağrısı, kramp veya şişlik
- Artan vajinal kanama veya doku ya da diğer drenajların geçmesi
Kontrol için sağlık uzmanınızı görmeniz gerekecektir. Bu genellikle işlemden 1 ila 2 hafta sonradır. O zaman, sağlayıcı işlemin ne kadar etkili olduğunu görmek için 6 ay içinde bir ultrason veya MRG planlayabilir.
Sağlayıcınız durumunuza bağlı olarak size başka talimatlar da verebilir
Sonraki adımlar
Yapılacak işlemi kabul etmeden önce, bildiğinizden emin olunması grekenler:
- Yapılacak işlemin adı
- İşlemi yaptırma nedeniniz
- Hangi sonuçlar beklenmeli ve ne anlama geliyorlar?
- Yapılacak işlemin riskleri ve faydaları
- Olası yan etkiler veya komplikasyonların neler olduğu
- Yapılacak işlemin ne zaman ve nerede yaptıracağınız
- Yapılacak işlemin kimin yapacağı ve bu kişinin niteliklerinin ne olduğu
- Yapılacak işlemin yaptırmazsanız ne olur?
- Düşünülmesi gereken alternatif yöntem veya işlemler
- Sonuçları ne zaman ve nasıl alacaksınız
- Yapılacak işlemden sonra sorularınız veya sorunlarınız olursa kimi arayacağınız